Uit een eind vorig jaar (2018) gepubliceerd onderzoeksrapport van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) blijkt dat bij de 89 ondernemingen de rapportage over de diverse niet-financiële aspecten beter kan en moet. Het ‘Besluit bekendmaking niet-financiële informatie’ (op basis van de EU Directive: ‘Disclosure of non-financial information and diversity’) wordt niet op alle onderdelen nageleefd.

Achtergrond

De AFM moedigt ondernemingen sinds 2013 aan vrijwillig over niet-financiële zaken te rapporteren langs de lijn van geïntegreerde verslaggeving: het rapporteren van relevante financiële en niet-financiële informatie in de jaarlijkse verslaggeving. Met ingang van het boekjaar 2017 dienen grote organisaties van openbaar belang met meer dan 500 werknemers als gevolg van de uitvaardiging van het ‘Besluit bekendmaking niet-financiële informatie’ (Besluit) verplicht over deze onderwerpen te rapporteren in het bestuursverslag, als onderdeel van de jaarlijkse verslaggeving. Daarnaast dienen de grote beursgenoteerde ondernemingen nu ook over diversiteit te rapporteren conform het ‘Besluit bekendmaking diversiteitsbeleid’ (Besluit diversiteit).

Vooruitlopend op deze nieuwe wettelijke verplichtingen heeft de AFM in 2017 een verkenning uitgevoerd naar de stand van zaken met betrekking tot de implementatie van het Besluit. In 2018 heeft de AFM bij alle 89 ondernemingen die vallen onder de reikwijdte van het Besluit onderzoek gedaan naar hoe deze ondernemingen invulling aan het Besluit en het Besluit diversiteit hebben gegeven in hun bestuursverslag over 2017. Ten aanzien van het Besluit heeft de AFM daarbij ook de EU-richtsnoeren in aanmerking genomen. Daarnaast heeft de AFM bekeken in hoeverre de aanbevelingen van de TCFD door deze 89 ondernemingen zijn toegepast in hun verslaggeving over 2017. Tot slot heeft de AFM gekeken naar de rol van de accountant.

Het onderzoek laat zien dat bij de 89 ondernemingen de rapportage over de diverse niet-financiële aspecten beter kan en moet. De AFM constateert dat:

• het Besluit niet op alle onderdelen wordt nageleefd;
• ondernemingen niet-financiële informatie relevanter, meer vergelijkbaar en evenwichtiger kunnen rapporteren;
• ondernemingen meer en breder over diversiteit moeten rapporteren;
• ondernemingen in toenemende mate over SDG’s rapporteren, maar dat de toepassing van de aanbevelingen TCFD achterblijft;
• steeds meer ondernemingen hun niet-financiële informatie aan een separaat onderzoek van de accountant onderwerpen.

Het Besluit wordt niet op alle onderdelen nageleefd

De overgrote meerderheid van de ondernemingen rapporteert over beleid op de verschillende aspecten van niet-financiële informatie. De vertaling van beleid naar risico’s, kpi’s en resultaten laat te wensen over. Personele en milieuaspecten komen daarbij het meest aan de orde; mensenrechten, anticorruptie en omkopingsaspecten het minst.

Ondernemingen kunnen niet-financiële informatie relevanter, evenwichtiger en meer vergelijkbaar rapporteren

De AFM constateert dat de beoordeling van ondernemingsresultaten op niet-financiële aspecten kan worden verbeterd door het verstrekken van meer context. Een materialiteitsmatrix kan ondernemingen daarbij helpen de relevantie van de niet-financiële informatie zichtbaar te maken. Ook ziet de AFM dat informatie vaak eenzijdig en positief wordt belicht. Verder kan de vergelijkbaarheid worden verbeterd, zowel door het rapporteren van vergelijkende cijfers als door het hanteren van algemeen geaccepteerde kaderregelingen.

Ondernemingen dienen meer en breder over diversiteit te rapporteren

Het diversiteitsbeleid en de resultaten worden door de meeste ondernemingen gerapporteerd. Ruim de helft van de ondernemingen geeft informatie over de doelstellingen. De AFM constateert dat met betrekking tot diversiteit voornamelijk over de man-vrouwverhouding wordt gerapporteerd. Ondernemingen dienen nog een slag te maken met het rapporteren over diversiteit in leeftijd en professionele achtergrond inzake opleiding en ervaring.

Ondernemingen rapporteren in toenemende mate over SDG’s, maar de toepassing van de aanbevelingen TCFD blijft achter

De rapportage over de impact van klimaatverandering op ondernemingen in termen van risico’s en kansen is nog minimaal en dient gezien de urgentie van het klimaatprobleem te worden versneld. 49% van de ondernemingen rapporteert vrijwillig over de ontwikkelingsdoelstellingen van de VN (SDG’s). Dat is positief, gezien de vrijwilligheid en recentheid hiervan.

Steeds meer ondernemingen onderwerpen hun niet-financiële informatie aan een separaat onderzoek van de accountant

Bij ruim 30% van de ondernemingen verschaft de accountant extra zekerheid over de niet-financiële informatie in het bestuursverslag. In voorgaande jaren lag dit percentage rond de 20%. De AFM benadrukt dat de accountant in het kader van de wettelijke controle alert dient te zijn op het onvoldoende naleven van het Besluit en het Besluit diversiteit en in voorkomende gevallen daar melding van te doen in zijn controleverklaring.

De AFM zal het gesprek aangaan met ondernemingen en accountants(organisaties) om eraan bij te dragen dat het Besluit en het Besluit diversiteit door de ondernemingen volledig wordt nageleefd. Handhavend optreden in de toekomst bij niet naleven van de verplichtingen uit het Besluit en het Besluit diversiteit wordt daarbij niet uitgesloten. De AFM verwacht dat deze gesprekken zullen bijdragen aan het tot stand komen van kwalitatief hoogwaardige geïntegreerde financiële en niet-financiële verslaggeving door ondernemingen.

Download het rapport (pdf): Nederlandse versie/ Engelse versie